groeimodel
In het kader van Nederland Leest is elke maand november een gratis boek te verkrijgen in de bibliotheek. Deze keer is dat ‘Winterbloei’, een boek van Jan Wolkers over zijn liefde voor de natuur. Met een glimlach denk ik aan ‘De Achtertuin van Jan Wolkers’, in 2002 en 2003 uitgezonden in het programma ‘Villa Achterwerk’ en neem het geschenkboekje mee. Ik ben verrast als ik het voorwoord van Ronald Giphart lees, waarin hij een informatief maar vooral een warm pleidooi voor verduurzaming over het papier strooit. Met de krachtige slotwoorden: “Lees. Ga in gesprek. Spread the word.“
In het voorwoord van Giphart staan ook een paar woorden waar ik even blijf hangen. Ben ik een ‘deugmens’, een ‘moralistische doordrammer’, een ‘klimaatgekkie’, een ‘doemdenker’, een ‘angstaanjager’ of een ‘zwartkijker’ door me met duurzaamheid bezig te houden? Ik houd mezelf regelmatig onder de loep en koester geen illusies. Ook het thuisfront maakt dat ik met beide benen op de grond blijf staan m.b.t. het terugdringen van plastic. Wat voor mij als een soort van vrijblijvend onderzoek begint, ontvouwt zich ondertussen wel langzaam tot een manier van leven die haaks staat op het lukraak produceren en consumeren. Bijna dagelijks kom ik prachtige initiatieven en evenzovele doemscenario’s tegen in de media. Ik stel mezelf de vraag: ‘Wat heeft de aarde mij te bieden?’
Een grote grijper die afval verplaatst met daarin handen die madeliefjes omringen, is het beeld dat aan mij verschijnt. Deze collage geeft mij inzicht in hoe ik in het leven van dit moment sta. Ik heb werkelijk geen idee van waar het naartoe gaat met deze planeet; denk ook niet dat van alle duurzame initiatieven één op één is vast te stellen welke uitkomsten ze precies zullen hebben. Gewoonweg omdat alles met alles samenhangt. Het enige wat ik kan bedenken in deze chaotische tijd is, bij wijze van spreken, de madeliefjes koesteren. En hopen dat we zo, net als vaak op de kermis, de dans van de grijper ontspringen. Daarbij me tegelijkertijd verhouden tot afval. Afval is dat waar we ons van ontdoen, in bredere zin zou je kunnen zeggen: dat wat we loslaten. Zo bezien staat afval symbool voor verandering met ruimte voor vernieuwing. Een soort van groeimodel.
De aarde biedt mij de de mogelijkheid om me met groei bezig te houden en zo tegelijkertijd zelf te groeien. Ik moet denken aan een uitspraak van Martin Luther (King jr.): Even if I knew that tomorrow the world would go to pieces, I would still plant my apple tree. Had hij een vooruitziende blik? Sowieso een goed idee, bomen planten. In hoopvolle verwachting. Spread the word.
